Xem sầu riêng là ‘vua’ của các loại quả, thương lái Trung Quốc đến tận vườn của nông dân Thái Lan, đặt hàng từ trước mùa thu hoạch.
Trong khu vườn 180 cây sầu riêng ở tỉnh Chanthaburi, Vipavadee Teplasamee tin rằng bà sắp có một mùa bội thu vào tháng này. Chanthaburi là tỉnh trồng sầu riêng lớn nhất Thái Lan, loại trái cây được xem như “vàng xanh” bởi chúng luôn được các thương lái Trung Quốc săn tìm.
Ngay cả khi Covid-19 bùng phát, chuỗi cung ứng mặt hàng này cũng không bị gián đoạn nhờ đội thương lái Trung Quốc đã tìm ra cách thức mới. Thay vì đi khắp các vùng ở Thái Lan để mua hoa quả trực tiếp từ nhà vườn như mọi năm, năm nay họ ghé thăm vườn từ tháng 3 để đặt trước. Sau đó, họ về nước trước khi Thái Lan công bố dừng các chuyến bay quốc tế nhằm giảm lây lan Covid-19.
Giống như những nông dân trồng hoa quả khác ở Thái Lan, thu nhập của Vipavadee vẫn được bảo đảm mặc cho kinh tế bị gián đoạn do Covid-19.
“Thương lái Trung Quốc đã xây dựng một mạng lưới rộng khắp và biết khi nào chúng tôi sẵn sàng thu hoạch”, Vipavadee, nông dân trồng sầu riêng ở Chanthaburi, nói và cho biết thêm nhờ loại trái cây này, bà đã trả hết khoản nợ 600.000 baht (18.500 USD) và mua được một chiếc xe bán tải Mazda.
“Năm nay sẽ là một vụ mùa tốt”, Vipavadee hy vọng.
Giá sầu riêng tại vườn vào mùa thu hoạch là 105 – 115 baht/kg (3 – 4 USD). Trong khi đó, giá bán lẻ tại các cửa hàng ở Thái Lan hồi tháng 3 khoảng 150 baht (gần 5 USD). Năm ngoái, giá bán lẻ là 80 – 90 baht (2,5 USD). Năm nay giá tăng vì lũ lụt liên miên và mới đầu mùa.
Dù dịch bệnh xảy ra, các đơn đặt hàng từ thương lái Trung Quốc vẫn không sụt giảm so với năm ngoái. Thời điểm nông dân Thái Lan thu hoạch sầu riêng cũng là lúc Trung Quốc nới lỏng giãn cách xã hội, giúp họ bán được nhiều hàng hơn.
“Rất khó để theo dõi những vườn sầu riêng mới bởi nông dân Thái Lan chuyển từ trồng cao su sang trồng sầu riêng mỗi ngày”, ông Somnuck Jongmeewasin, nhà môi trường học tại Đại học Bangkok, nói. “Giá cao su đã giảm 5 năm trước và nhiều nông dân chuyển sang trồng sầu riêng, loại cây ăn quả có lãi cao hơn. Một nửa diện tích nông nghiệp ở Chanthaburi hiện trồng loại quả này”.
Nhu cầu sầu riêng ở Trung Quốc tăng mạnh trong những năm gần đây nên giá thu mua cũng tăng theo. 7 năm trước, giá bán tại vườn chỉ 35 baht/kg (1 USD) nhưng nay tăng lên 100 baht/kg (3 USD). Do đó, nhiều tỉnh thành khác ở Thái Lan cũng mở rộng trồng sầu riêng, tăng từ 96.000 hecta năm 2012 lên 152.000 hecta năm 2019, theo Văn phòng Kinh tế Nông nghiệp Thái Lan.
Các chuyên gia chỉ ra rằng việc chuyển đổi cây trồng và tăng diện tích trồng sầu riêng là điều không quá bất ngờ. “Với người nông dân, việc chuyển đổi này khá tự nhiên. Giá loại quả nào cao hơn, họ sẽ chuyển sang trồng loại cây đó, đặc biệt với những nông dân vừa và nhỏ”, Punpreecha Bhuthong, nhà nghiên cứu cao cấp tại Viện nghiên cứu phát triển Thái Lan, nhận định.
Bộ trưởng Thương mại Thái Lan cũng khuyến khích xuất khẩu các loại quả như sầu riêng sang Trung Quốc. Năm 2018, sản lượng sầu riêng ở Thái Lan đạt 600.000 tấn, hầu hết là xuất khẩu và 70% được xuất tới Trung Quốc.
Giữa năm 2018, nông dân trồng sầu riêng ở nước này “hốt bạc” khi hãng thương mại điện tử Alibaba của tỷ phú Jack Ma giúp họ bán hàng trăm tấn. Trong 60 giây, 80.000 quả sầu riêng, nặng 200 tấn, đã được bán hết sạch trên nền tảng Tmall, trang thương mại điện tử khác của Alibaba.
Những quốc gia cạnh Thái Lan cũng được hưởng lợi từ thị trường Trung Quốc, nơi có người tiêu dùng nghiện sầu riêng và coi đây là loại trái cây “vua”. Malaysia bắt đầu xuất khẩu sầu riêng đông lạnh tới Trung Quốc từ năm 2019. Trong nửa đầu năm ngoái, Trung Quốc nhập khẩu 358.000 tấn sầu riêng, trị giá 963 triệu USD, tăng gấp đôi sản lượng và giá trị so với cả năm 2018, theo Bộ Nông nghiệp và Nông thôn Trung Quốc.
Nông dân ở Chanthaburi không bất ngờ khi Trung Quốc trở thành nhà nhập khẩu sầu riêng lớn nhất thế giới.
“Người Trung Quốc tin rằng sầu riêng là một loại quả đặc biệt và cần ăn thường xuyên. Nhu cầu lớn là rất tốt cho chúng tôi. Chúng tôi vui khi những thương lái Trung Quốc đến đặt hàng ngay cả trước khi thu hoạch”, Savarat Nangsangian, 56 tuổi, một nông dân trồng sầu riêng, nói.
Theo Sơn Nam/Ngoisao.net – 5/5/2020
